Stress door een klacht of tuchtzaak? Maak deze veelgemaakte vergissingen niet! 5 tips voor artsen om je niet gek te laten maken

Misschien heb je dit al eens meegemaakt en anders ga je het waarschijnlijk nog wel meemaken. Stress, angst, woede of schaamte na een klacht. Zorg dat je deze 5 denkfouten niet maakt!

Ik las het klaagschrift op vrijdagavond en kon me niet herinneren over wie dit ging, het was al een paar jaar geleden dat ik de klagende patiënt had gezien. Waar klaagde deze patiënt nu eigenlijk over?

Ik las er vooral uit dat ik bijna niets goed had gedaan in de ogen van de klager. Wat was er misgegaan? Ik heb het me wel 100 keer afgevraagd. Het hield me nog maanden bezig terwijl ik helemaal niet met dit onderdeel van mijn werk bezig wilde zijn. Inclusief de hoger beroepsprocedure duurde het hele verhaal enkele jaren voor de klacht definitief als ongegrond werd afgedaan.

Hier lees je de 5 tips hoe je effectief met een klacht om kunt gaan en in het zadel blijft zitten. Ze zijn gebaseerd op publicaties en ervaringen van mij en andere collega’s.

1. De meeste artsen generaliseren snel: ze betrekken de klacht op hun identiteit als arts. Maar het gaat niet over je algemeen functioneren; het gaat over de interactie tussen 1 patiënt of diens naaste(n) tijdens 1 behandeling in je carrière. De stemmetjes in je hoofd die zeggen dat je dus geen goede arts bent of waar je het allemaal voor doet, kun je dus rustig laten kletsen: ze zijn niet waar!
2. Relativeer en wees aardig voor jezelf. Veel artsen spiegelen onbedoeld en onbewust het onaardige tafereel wat ze voor zich zien: boze patiënt, strenge rechters, grimmige scenes bij de poortjes van de rechtbank, hoge schadeclaims of straffen van tuchtcollege…Daarmee straf je jezelf onnodig of op zijn minst te vroeg! Hoe naar je je ook voelt: realiseer je dat dit onderdeel is van ons werk. De meeste artsen overkomt dit tijdens hun carriere minstens een keer. Bij huisartsen en psychiaters is het gemiddeld elke vijf jaar raak en mannen worden vaker aangeklaagd dan vrouwen. Beloon je zelf voor al het goede werk dat je aflevert, ga naar de sauna, boek een weekend weg of ga sporten en zoek vrienden op. Zorg dus goed voor jezelf in barre tijden.
3. Ontken niet! Zoek uit of je schuld hebt: zo ja, erken het dan en probeer het te herstellen en zeg sorry. Zo nee: besteed er zo min mogelijk tijd aan. Dat heeft namelijk geen zin. 85% van de klaagschriften worden ongegrond verklaard en van de gegrond verklaarde zaken wordt in hoger beroep een deel hiervan ongegrond verklaard. Mijn opleider met wie ik samen eens ongegrond werd aangeklaagd vertelde me een verhaaltje hierover: Hans, ik liep laatst over het strand toen er een meeuw op mijn hoofd poepte. Ik dacht nog: wat een klote meeuw, waarom moet ie nu precies op mijn hoofd kakken? Dat heb ik weer! Etc. Je begrijpt het misschien al. Zie tip 2.
4. Sukkel niet alleen verder! Laat je bijstaan door collega’s, intervisiegenoten en een advocaat. Dit overkomt je niet elke dag en we worden hierin niet opgeleid. Het is een ingrijpend proces en het kost veel tijd. Besteed die tijd goed en professioneel. Dat verdien je zelf en ook onze patiënten. Bespreek het met je coach als je die hebt of neem er een! Al is het alleen maar voor dit leerzame en soms uitdagende deen van je loopbaan. Verschillende links die je hieronder vindt, kunnen je helpen de technische zaken op een rijtje te houden. En je hoofd koel.
5. Doe niet aan ‘second guessing’.
   Had ik maar.… gedachten zijn vaak Niet correct. Je kunt er van uitgaan dat je het op dat moment met de kennis en de ervaring die je toen had goed genoeg hebt gedaan als je deze twee dingen op orde had: je handelde met voldoende inzet en met de beste intenties. Dat de uitkomst ervan misschien niet het gewenste resultaat gaf is naar, maar niet te voorkomen. Als dit niet zo is of je krijgt om de haverklap klachten, is het tijd voor hulp en extra training, zie punt 3 en 4!

Succes!

Menno Oosterhoff schrijft een paar nuttige en grappige blogs over dit onderwerp.

De FMS geeft ook tips hoe je met een incident kunt omgaan

Een Engelstalig stuk geeft goed weer wat je kunt doen om je te laten bijstaan

Hoe ga je om met een algemene klacht?

Je bent niet de enige die vindt dat het tuchtrecht nodig mag worden aangepast