Hoe vaak sta jij uit? 7 tips voor bakens van rust voor elke arts

Je hebt het vast ook wel eens, overvol spreekuur, waarneming van een zieke collega, geen tijd om te lunchen en dan ook nog eens dienst er achteraan. Als jonge heroïsche arts van rond de 30 is dit waarschijnlijk geen probleem. Als je thuis misschien een druk gezin hebt, of je behoort tot de grote groep artsen met burn-out verschijnselen, is het soms overleven geblazen. Hieronder zeven tips om kleine bakens van rust te creëren voor iedere arts.

Jonge en gelukkige artsen leveren gezondere en/of tevredener patiënten op. Dat willen we allemaal. Maar als arts heb je niet in je curriculum meegekregen hoe je voor je zelf zorgt. Wat we aan de meeste pathologie kunnen doen weten we wel, maar hoe we die voor ons zelf kunnen voorkomen is vaak een puzzel.  Daarom deze praktische tips, 100% non-evidence-based, maar wel 100% praktijk gericht en real-life bases. Daar gaan we:

1. Loop regelmatig naar de pantry en drink wat water of neem een kop koffie of thee mee naar je spreekuur of werkplek. Als je hier geen tijd voor kunt maken, bijvoorbeeld omdat je zelf steeds de patiënten uit de wachtkamer ophaalt, vraag dan aan de co-assistent of je secretaresse om hen alvast op hun gemak te stellen en ze plaats te laten nemen. Dat geeft je net extra minuten tijd om even te bewegen, wat te drinken of een snackje te eten. Soms haal ik mijn patiënten zelf op en loop met hen even langs de koffiehoek. (Ik bewaar dan de vraag hoe het is of andere tot anamnese uitnodigende conversaties tot de spreekkamer 😉
2. Lunch. Mijn favoriete en belangrijkste maaltijd van de dag. Misschien niet voor jou. Afhankelijk van hoe goed de fourage geregeld is jouw ziekenhuis of praktijk, kan 15-30 minuten pauze je hele dag redden. Let op dat je niet onbedoeld meegezogen wordt in gesprekken over patiëntenzorg: goed bedoeld maar voor je weet, eet je de pathologie van je patiënten zo mee op. Stel grenzen een vraag je collega’s om de patiëntenzorg na de lunch voort te zetten (hygiene geldt niet alleen voor je handen, ook in sociale omgang)
3. Heb jij ook wel eens dat je als je het ziekenhuis of je praktijk verlaat, je je af vraagt wat voor weer het vandaag eigenlijk geweest is? Steek daarom je hoofd af en toe eens buiten de deur van je werkplek. Ook al heb je maar 3 minuten kun je eventjes buiten een vierkantje lopen of een frisse neus halen, dat maakt al een verschil. Op veel bedrijventerreinen zijn er lunch wandelingen. Ik ben daar niet zo van, maar ik loop graag even een stukje buiten na mijn lunchpauze, zeker als het een aangename groene omgeving is
4. Sanitaire stop: misschien niet zo’n smakelijk onderwerp om over te bloggen, maar regelmatig hoor ik van collega’s (in opleiding) dat ze soms weindig drinken. Ze vergeten het of doen het express zodat ze niet zo vaak naar het toilet hoeven gaan. Als je op OK staat of je zit op een fiets in de Giro (Dumoulin had het er moeilijk mee vandaag…)
   Gemiste kans denk ik dan. Het sanitair is soms de enige mogelijkheid om een momentje van en voor jezelf te hebben. Valkuil: laat je mobiel in je zak of op je bureau liggen. De neiging is groot om zelfs op het toilet nog even je mail over dat die vergadering of een receptverzoek in te kijken: niet doen dus!
5. Je agenda: vaak overvol en niet te volgen als je secretaresse geen rekening houdt met het feit dat ook een arts een mens is. Als ik bijvoorbeeld dienst heb overdag, laat ik altijd standaard gaten of loze ruimte inplannen. Dat geeft soms nog niet genoeg tijd, maar dan heb ik in elk geval af en toe een baken van rust om wat tijd in te halen en het voordeel is dat de wachttijd voor de patiënten meestal niet zo uit de klauwen loopt
6. Hygiene-regels thuis: geen patiëntenzorg aan tafel of in bed. Je familie zit misschien met smart te wachten op je laatste heroïsche verslagen van je genezende avonturen, maar die kunnen wachten. Helemaal als je partner of kinderen ook in het vak zitten is de neiging groot nog even die lastige casus voor te leggen. Ook in bed is dit niet gezond voor waar een bed voor bedoeld is: slaap of seks.
7. Als laatste: als je eenmaal thuis bent en niet meer hoeft te werken maakt dan niet de fout om de telefoon op te nemen als iemand van het werk, ziekenhuis of de praktijk je opbelt. Tenzij je dienst hebt natuurlijk. Zorg voor een nood/pechlijst of een lijst voor als een dienstdoende collega uitvalt. Zorg dat secretaresses en collega’s weten bij wie ze terecht kunnen als jij er niet bent. Je hebt je welverdiende rust hard nodig. Als jij zo’n arts bent die vindt dat we 24/7 arts zijn, lees dan nog even Het is maar werk

Laat me weten als je me ergens voor nodig hebt!

Hans