Jij en waarschijnlijk iedereen heeft zijn leven te danken aan die Rus.

Het was in sommige delen van het schip rond de 50 graden Celsius. De airco en luchtzuivering lagen op hun gat door zwakke batterijen. Er was ook al dagen lang geen contact meer mogelijk geweest met Moskou. Door de hoge concentratie CO2 waren al een aantal bemanningsleden van de Sovjet onderzeeër die dag flauwgevallen. Geen wonder ook, het ding was ontworpen om in arctische zee te varen en niet in de tropische wateren tussen Cuba en de VS.

in 1962in 1962Op het hoogtepunt van de nucleaire dreiging tijdens de Cuba Crisis bijna 60 jaar geleden, in 1962, ontdekte de Amerikaanse marine de Sovjets in hun onderzeeboot en maande hen naar de oppervlakte te komen. Dat gebeurde in die tijd met onschadelijke en lichte diepte explosieven, maar per ongeluk gebruikten de Amerikanen zware dieptegranaten die de onderzeeër alle kanten uit liet vliegen. Wat de Amerikanen niet wisten, was dat de Sovjets een 15 kiloton zware nucleaire torpedo aan boord hadden. Vergelijkbaar met het exemplaar dat op Hiroshima terecht kwam.

Voor vertrek had Moskou de commandanten permissie gegeven het ding af te vuren indien nodig, zonder nadere toestemming van bovenaf. De Sovjet commandant van dienst dacht dat de oorlog inmiddels boven hun hoofden was uitgebroken en weigerde naar de oppervlakte te gaan. Hij stond op punt het kernwapen te laten lanceren.

Te midden van deze verhitte situatie, hield collega commandant Vasili Alexandrovich Arkhipov zijn hoofd koel. Hij gebruikte zijn vetorecht om niet te vuren en bracht zijn in woede ontstoken collega tot bedaren. Nadat ze aan de oppervlakte door het Amerikaanse fregat waren geïdentificeerd, (ze lieten een inspectie achterwege) laadden ze hun batterijen op en vertrokken naar Rusland.

De Amerikanen hoorden pas 50 jaar later wat onze planeet bespaard is gebleven, een nucleaire escalatie en vermoedelijk een totale destructie. Arkhipov is postuum gelauwerd en er werd een film over zijn heldendaad gemaakt.

Opnieuw is het belangrijk dat 1 man zijn hoofd koel houdt. Opnieuw is het een Rus.

Al het andere in de wereld lijkt er nu even niet meer toe te doen. Ik vind het tijdens een weekje met gezin in de bergen niet makkelijk de rust te vinden. Toch kan een van de manieren uit mijn boek Het is maar Werk je helpen om het hoofd koel te houden of je juist even verbonden te voelen.