Wandering off the beaten track: a road less travelled for doctors

Ik ben gek op reizen. Ook als ik eigenlijk helemaal niet op reis ben. Mijn vrouw Amy wordt er soms gek van: ik neem niet graag dezelfde weg heen en terug  en ga vaak even de snelweg af als ik iets grappigs zie. Soms kost dat extra tijd. Maar steeds minder: tegenwoordig kijk ik dankzij Google Maps even vooruit of ik weer terug de snelweg op kom, zodat we niet te veel van de ingezette koers afwijken.

Ik herken dit ook in mijn medische  carrière. Ken je deze vraag? Komt het nog goed met mijn  medische carrière als ik van het gedane medisch pad afraakt? Deze vraag hoor ik vaak onder jonge collega’s. Onze medische opleiding begint vaak al voor dat je je eerste stappen in de medische faculteit hebt gezet. Voor je het weet, wordt je opgezogen door de medische snelweg en wordt het lastig om ruimte te vinden voor je eigen persoonlijke interesses en niet medische aspecten van je leven. Je kunt soms wel even bijkomen op een parkeerplekje of de vluchtstrook, maar echt even weg van de snelweg zit er soms niet altijd in. In dit artikel geeft ik je een soort reisschema, waarmee je je eigen route kunt uitstippelen, of kunt terugvinden als je denkt dat je even de weg kwijtraakt.

Er zijn drie vaak voorkomende manieren om de Medical highway af te gaan:

1. de pitstop: je moet even bijtanken, bent misschien ziek geworden of neemt een korte ongeplande pauze. Sommigen melden zich een dag ziek om uit te rusten
2. de lunchbreak: je voelt al een tijdje aan dat je echt even moet stoppen of neemt juist een vakantie om op tijd bij te tanken
3. de ontdekkingstocht: je gaat bewust de snelweg af om op verkenningstocht te gaan. Sommigen nemen een sabbatical, een keuzestages in het buitenland of onderbreken hun opleiding.

Bij alle drie de soorten kan het lastig zijn de snelweg weer op te gaan. Misschien wil je niet of voel je tegenzin. Als dat zo is, kan het de moeite waard zijn om een langere break te gaan plannen. Wat je ook doet, neem er extra tijd voor en laat je niet opjagen. Het is niet erg als je langer over je pad gaat doen (want dat is wel zeker: als je kiest om de snelweg te verlaten, ga je meest waarschijnlijk langer over doen om de af te leggen weg. En dat is helemaal niet erg. Je gaat misschien niet zo snel, maar komt waarschijnlijk wel verder!

Vergeet niet dat er flink wat files kunnen zijn op de snelweg. Dan is het soms juist sneller om er even af te gaan.Maar belangrijker is dat je je eigen koers kunt aanhouden. Het is immers geen race.

Als je merkt dat je een arts bent of wordt die niet zo past bij het beeld van een snelweg-dokter: geen probleem. Het past waarschijnlijk beter bij je. Hieronder 5 tips om niet te gaan zwabberen of in paniek te raken en koers te houden:

1. neem extra tijd: realiseer en accepteer dat je een investeert in ontwikkeling en rijping van de mens achter de arts. Dit levert niet gelijk resultaat op de korte termijn, en kost extra tijd
2. reflecteer: neem een coach of laat je begeleiding door een maatje: evalueer hoe ver je wegdrijft van de initiële koers en kijk op gezette tijden of je je koers wilt verleggen
3. kijk of je de verkenningstochten kunt combineren met je medisch interesses: schrijf een blog, boek of artikel over wat je doet
4. kijk af en toe even in je fantasie 5 of 10 jaar vooruit: kun je nog terug naar de snelweg als je blijft doen wat je nu doet? Als dit niet gaat, is dat OK voor jou?
5. Troost jezelf: het is OK als je je eigen weg volgt. Het kan erg onzeker aanvoelen en misschien hier en daar wat eenzaam. Zoek daarom steun en contact en weet dat artsen die zelf wel eens de weg zijn kwijt geraakt, meer empathie, communicatievaardigheden en tevredener patiënten hebben!

Een Afrikaans gezegde wat ik in Malawi oppikte tijdens mijn tropenjaren:

If you want to travel fast: go alone. If you want to travel far: go together.

Hans Rode